Δικαίωση συμβασιούχων σε υπηρεσίες καθαριότητας ΟΤΑ
Το Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσής με την με αριθμό C-760/2018 απόφασή του, έκρινε ότι η έννοια «διαδοχικές συμβάσεις εργασίας ορισμένου χρόνου» καλύπτει και την αυτοδίκαιη παράταση των συμβάσεων εργασίας ορισμένου χρόνου
Το Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης ασχολήθηκε στην εν λόγω απόφασή του με υπόθεση συμβασιούχων στις υπηρεσίες καθαριότητας του Δήμου Αγίου Νικολάου Λασιθίου.
Ιστορικό
Σε διαφορετικά χρονικά σημεία του έτους 2015, υπάλληλοι απασχολήθηκαν από τον Δήμο Αγίου Νικολάου στις υπηρεσίες καθαριότητας, με συμβάσεις εργασίας ιδιωτικού δικαίου ορισμένου χρόνου, υπό καθεστώς πλήρους απασχόλησης και έναντι των νόμιμων μηνιαίων αποδοχών. Οι συμβάσεις αυτές, οι οποίες είχαν αρχικά συναφθεί για χρονικό διάστημα οκτώ μηνών, παρατάθηκαν έως τις 31 Δεκεμβρίου 2017, αναδρομικώς και χωρίς διακοπή, με διάφορες νομοθετικές παρεμβάσεις, Η συνολική τους διάρκεια κυμάνθηκε μεταξύ 24 και 29 μηνών. Εν τέλει, ο Δήμος Αγίου Νικολάου κατήγγειλε τις συμβάσεις την ανωτέρω ημερομηνία. Η παράταση των συμβάσεων έγινε χωρίς να προηγηθεί εκτίμηση σχετικά με το αν εξακολουθούσαν να υφίστανται οι εποχικές, περιοδικές ή πρόσκαιρες ανάγκες που εξ αρχής επέβαλαν τη σύναψη των συμβάσεων αυτών.
Οι θέσεις των υπαλλήλων
- Οι υπάλληλοι άσκησαν αγωγή ζητώντας να αναγνωρισθεί:
- να αναγνωρισθεί ότι κάλυπταν πάγιες και διαρκείς ανάγκες
- ότι οι συμβάσεις ορισμένου χρόνου που είχαν συνάψει υπέκρυπταν μια σύμβαση αορίστου χρόνου
- ότι ως εκ τούτου είχε καταγγελθεί άκυρα η σύμβαση εργασίας τους την 31η Δεκεμβρίου 2017
- ότι εξακολουθούν να συνδέονται με τον Δήμο Αγίου Νικολάου με σύμβαση εξαρτημένης εργασίας αορίστου χρόνου
Υποστήριξαν επίσης ότι η κατάσταση αυτή αποτελεί κατάχρηση που προκύπτει από τη χρησιμοποίηση διαδοχικών συμβάσεων εργασίας ορισμένου χρόνου. Κατά συνέπεια, αντιβαίνει στον σκοπό και στο πνεύμα της συμφωνίας-πλαισίου.
Ζήτησα τέλος να υποχρεωθεί ο εναγόμενος, υπό την απειλή χρηματικής ποινής, να τους απασχολεί δυνάμει συμβάσεων εξαρτημένης εργασίας αορίστου χρόνου.
Το Μονομελές Πρωτοδικείο Λασιθίου, απέστειλε στο Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης ένα ιδιαίτερα εύστοχο και εμπεριστατωμένο προδικαστικό ερώτημα. Ζήτησε:
- να διευκρινίσει εάν στην έννοια των διαδοχικών συμβάσεων εντάσσονται και οι παρατάσεις των συμβάσεων που έγιναν αυτοδίκαια μέσω νόμου, χωρίς την έγγραφη σύναψη νέας σύμβασης εργασίας ορισμένου χρόνου, αλλά την επέκταση της διάρκειας ήδη υφιστάμενης σύμβασης εργασίας,
- εάν η σύμφωνη με την συμφωνία – πλαίσιο ερμηνεία του εθνικού δικαίου και συγκεκριμένα της διάταξης της παρ. 3 του άρθρου 8 του ν. 2112/1920, ως προϋπάρχοντος, ισχύοντος και ισοδύναμου νομοθετικού μέτρου, επιβάλλει ο δικαστής να μπορεί να προβεί σε ορθό νομικό χαρακτηρισμό των διαδοχικών συμβάσεων εργασίας ορισμένου χρόνου που συνάπτονται καταχρηστικά σε μία σύμβαση αορίστου χρόνου και
- τέλος εάν το άρθρο 103 παρ. 8 του Συντάγματος, ερμηνευμένο υπό το πνεύμα της συμφωνίας – πλαίσιο, θα πρέπει να επιτρέπει τον ορθό νομικό χαρακτηρισμό των διαδοχικών συμβάσεων ορισμένου χρόνου ως σύμβαση εργασίας αορίστου χρόνου. Το Δικαστήριο της Ευρωπαικής Ένωσης εξέδωσε την απόφασή του με αρ. C-760/2018.
Σημαντική απόφαση
Η συγκεκριμένη απόφαση είναι πολύ σημαντική. Το Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης έκρινε τελικώς ότι κατ’ ορθή ερμηνεία της συμφωνίας – πλαισίου η έννοια «διαδοχικές συμβάσεις εργασίας ορισμένου χρόνου» καλύπτει και την αυτοδίκαιη παράταση των συμβάσεων εργασίας ορισμένου χρόνου των εργαζομένων στον τομέα της καθαριότητας των οργανισμών τοπικής αυτοδιοίκησης, η οποία έλαβε χώρα δυνάμει ρητών εθνικών διατάξεων και παρά τη μη τήρηση του έγγραφου τύπου που προβλέπεται κατ’ αρχήν για τη σύναψη των διαδοχικών συμβάσεων εργασίας.
Επιπλέον, απεφάνθη ότι η συμφωνία – πλαίσιο έχει την έννοια ότι όταν έχει σημειωθεί καταχρηστική χρησιμοποίηση διαδοχικών συμβάσεων εργασίας ορισμένου χρόνου, η υποχρέωση του αιτούντος δικαστηρίου να ερμηνεύσει και να εφαρμόσει, κατά το μέτρο του δυνατού, όλες τις κρίσιμες διατάξεις του εσωτερικού δικαίου κατά τρόπο ώστε να επιβληθεί η προσήκουσα κύρωση για την κατάχρηση και να εξαλειφθούν οι συνέπειες της παραβίασης του δικαίου της Ένωσης περιλαμβάνει την εκτίμηση του ζητήματος αν οι διατάξεις προγενέστερης και εισέτι ισχύουσας εθνικής ρύθμισης που επιτρέπει τη μετατροπή διαδοχικών συμβάσεων ορισμένου χρόνου σε σύμβαση εργασίας αορίστου χρόνου μπορούν, ενδεχομένως, να εφαρμοστούν στο πλαίσιο της σύμφωνης αυτής ερμηνείας, μολονότι εθνικές διατάξεις συνταγματικής φύσης απαγορεύουν απολύτως τέτοια μετατροπή όσον αφορά τον δημόσιο τομέα.
Επομένως, πρόκειται για μία ιδιαίτερα σημαντική απόφαση, η οποία αναγνωρίζει ότι οι αυτοδίκαιες παρατάσεις των συμβάσεων εργασίας των εργαζομένων των Ο.Τ.Α. μέσω νομοθετικής παρέμβασης, εμπίπτουν στην έννοια των διαδοχικών συμβάσεων εργασίας ορισμένου χρόνου.
Τι σημαίνει η απόφαση αυτή για τα ελληνικά δικαστήρια
Το Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης προτρέπει ανοιχτά τον εθνικό δικαστή να εφαρμόσει στην προκειμένη περίπτωση τη διάταξη της παρ. 3 του άρθρου 8 του ν. 2112/1920 και να χαρακτηρίσει ορθά τις αυτοδικαίως παρατεινόμενες συμβάσεις των εργαζομένων ως μια εξαρχής σύμβαση αορίστου χρόνου, παρά τις απαγορεύσεις του Συντάγματος.
Όσον αφορά στη σημασία του γεγονότος ότι το άρθρο 103 παρ. 8 του Συντάγματος (που απαγορεύει την μετατροπή των συμβάσεων εργασίας ορισμένου χρόνου σε σύμβαση αορίστου χρόνου) τροποποιήθηκε μετά την έναρξη ισχύος της επίμαχης Οδηγίας και πριν από τη λήξη της προθεσμίας ενσωμάτωσής της στο εθνικό δίκαιο, το Δ.Ε.Ε. υπενθυμίζει ότι μια Οδηγία παράγει έννομα αποτελέσματα έναντι του κράτους μέλους αποδέκτη και, συνεπώς, έναντι όλων των εθνικών αρχών, είτε κατόπιν της δημοσίευσής της είτε, ανάλογα με την περίπτωση, από την ημερομηνία της κοινοποίησής της.
Το πλήρες κείμενο της απόφασης μπορείτε να δείτε εδώ.
Για την απόφαση αυτή μίλησε η δικηγόρος Ηρακλείου κα Ελένη Χαφνάβη. Το πλήρες άρθρο μπορείτε να το δείτε εδώ (dikastiko.gr)
Διαβάστε επίσης: Τι είναι ο Διαμεσολαβητής, Διαμεσολάβηση
